Tadeusz Różewicz wraz z żoną na planie filmu dokumentalnego “Poeta emeritus” w reż. Andrzeja Sapiji fot. Andrzej Sapija

 

24 kwietnia we Wrocławiu zmarł w wieku 92 lat Tadeusz Różewicz, wybitny poeta, dramaturg, prozaik i scenarzysta filmowy, który dzięki tłumaczeniom na kilkadziesiąt języków stał się jednym z najbardziej znanych na świecie twórców polskiej literatury. Jako autor „Niepokoju” (1947), Tadeusz Różewicz narzucił po wojnie nowy ton polskiej poezji. Jako twórca „Kartoteki”, „Pułapki”, „Białego małżeństwa” i „Do piachu” otworzył nowe horyzonty intelektualne i stylistyczne dla polskiego dramatu. Obszerna twórczość Tadeusza Różewicza inspirowała twórców na całym świecie – najistotniejszy był jej wpływ na literaturę niemieckiego obszaru językowego.

 

Film był jedną ze sztuk, która fascynowała Tadeusza Różewicza od wczesnej młodości. W drugiej połowie lat 50.  zaczął pisać scenariusze do filmów reżyserowanych przez swego młodszego brata, Stanisława Różewicza. Wspólnie z Kornelem Filipowiczem był autorem scenariuszy do czterech filmów, a razem z bratem Stanisławem stworzył scenariusze do pięciu kolejnych filmów, wśród których były m. in. Świadectwo urodzenia”, „Samotność we dwoje” i „Drzwi w murze”. W 2011 roku Odra-Film zorganizowała specjalny przegląd filmów, do których scenariusze współtworzył Tadeusz Różewicz.

 

Tadeusz Różewicz, mimo że zafascynowany kinem, nie lubił stawać przed kamerą. Stąd mimo licznych materiałów filmowych z jego udziałem, które zarejestrowały jego obecność w życiu kulturalnym (reportaży, telewizyjnych „migawek”), niewiele jest filmów dokumentalnych w całości mu poświęconych. Chcąc przynajmniej w części uzupełnić ten brak, Dolnośląski Konkurs Filmowy w ostatnich pięciu latach dofinansował trzy filmy dokumentalne o Tadeuszu Różewiczu (ich koproducentem dzięki temu dofinansowaniu stała się Odra-Film). Film „Poeta emeritus” w reżyserii Andrzeja Sapiji (2009), kilkakrotnie już  pokazywała TVP Kultura. W 2011 roku Piotr Lachman (producent Media Kontakt) rozpoczął realizację dokumentalnego, trzygodzinnego tryptyku dokumentalnego, w którym wykorzystał kilkadziesiąt godzin filmowych materiałów, nakręconych w czasie prywatnych spotkań z Różewiczem, w okresie ponad trzydziestu lat. Dwie części tego tryptyku są już gotowe – obie współfinansował Dolnośląski Konkurs Filmowy. Pierwsza część „Tadeusz Różewicz. Twarze” miała w czerwcu 2013 roku premierę we wrocławskim Dolnośląskim Centrum Filmowym i czeka na premierę w TVP. Część druga „Moje pojednanie. Tadeusz Różewicz i Niemcy” będzie miała premierę w czerwcu br. w DCF.